ATP Tespiti ile Hızlı Hijyen Analizi Nasıl Yapılır?

ATP tespiti ile hızlı hijyen analizi; üretim hatlarında, tüm yüzeylerde, ekipmanlarda, personel el ve kıyafetlerinde, kullanım sularında ve içme sularında kontaminasyona sebep olan mikroorganizmaların en kısa zamanda, oldukça kolay yöntemlerle tespit edilmesini sağlar. Bu da hem zaman ve iş gücü tasarrufu hem de problemlere anında müdahale edilebilmesine olanak verir. Söz konusu alanlar veya yüzeylerden alınan mikrobiyolojik örneklerin sonuçlarının çıkması günler sürerken, bu yöntem ile kontaminasyonun kaynağına ulaşmak sadece saniyeler alır. Kontaminasyon kaynağına hızlı ulaşabilmenin yanı sıra, temizlik etkinliğinizi ve temizlik yönteminizi de anında kontrol etme şansını da bulabilirsiniz.

ATP, tüm canlı hücrelerde bulunan, hücrenin enerji transfer reaksiyonlarında önemli işleve sahip yapı taşlarından birisidir. ATP’nin varlığı, canlılığın varlığına işarettir. ATP yoğunluğu fazla ise yoğun bir canlılıktan söz ederiz. Bu sebeple son derece güvenilir bir şekilde, ATP varlığını tespit ederek saniyeler içerisinde hijyen ve temizlik etkinliği kontrolü yapılabilir. Bu yöntemin prensibi; alınan numunenin içeriğindeki ATP molekülünün swap içeriğinde bulunan Lusiferin- Lusiferaz enzimi ile kimyasal tepkimeye girmesi sonucu ortaya biyolüminesans ışık çıkarma esasına dayanır. Biyolüminesans olayı doğada, ateş böceklerinde, mantarlarda, deniz bakterilerinde ve bazı deniz canlılarında gerçekleşir. Ateş böceklerinde meydana gelen reaksiyon

ATP’ye özel bir reaksiyondur ve bu reaksiyonun gerçekleşmesi için enzim-substrat sistemine, kofaktörlere ve oksijene ihtiyaç vardır.Ortamdaki ATP’nin cihazlarla nasıl ölçüldüğü konusuna gelecek olursak; ATP, miktarına bağlı olarak açığa ışık luminometre adı verilen cihazlar ile ölçülür. Ölçüm sonucunda ortaya RLU ( Relative Light Unit) olarak bir sayısal sonuç elde edilir. Swaplar yardımı ile numune alınır. Analiz yapılacak bölgeden swab ile 10x10 cm’lik bir alandan numune alınır. Numunenin swap içerisindeki enzim içeren sıvı ile birleşmesinden sonra, swap cihazın okuma gözüne koyulur ve okuma yapılır. Cihazın içinde kimyasal tepkime sonucu oluşan ışığı ölçen bir fotometre bulunmaktadır. Okuma işlemi sonrası elde edilen sayısal sonucun yorumlanması bu işlemin en önemli parçasıdır.

ATP’nin cihazlarla nasıl ölçüldüğüne dair sağlıklı bir yorumlama yapabilmek için şu adımlar izlenmelidir;

1- Her noktadan numune alabilmek imkansız ve yararsız olacaktır. Kontaminasyona sebep olup, tüm sahaya yayabilecek önemli noktalar belirlenerek kritik noktalar programı oluşturulmalıdır.

2- Kritik noktaların temizlikten önce ve temizlikten sonra ölçümleri yapılarak her noktaya özel limit değerler oluşturulmalı. Burada unutulmaması ve dikkat edilmesi gereken husus, yüzeylerin özelliklerine göre alacağımız değerlerin farklılık göstereceği olmalıdır. Örneğin; çelik paslanmaz bir yüzey ile ahşap yüzeylerde alacağımız değerler çok farklı olacaktır. Bu sebeple de her yüzeyin alt ve üst limit değerlerini özel olarak belirlememiz gerekir.

3- Aldığımız sayısal sonuç beklenen limit değerlerin üzerinde çıktığında o alan tekrardan temizlenip yeni bir ölçüm yapılmalı. Personele bu alanların temizliği ile ilgili tekrar bir eğitim verilmeli ve hatta temizlik yöntemleri gözden geçirilmelidir.

4- Kritik noktalara özel sonuçların depolanması için kullandığınız cihazın programından yararlanabilirsiniz. Böylece tüm analiz sonuçlarınızı, yapıldığı tarih ve kimler tarafından yapıldığı bilgileri ile birlikte liste veya grafikler halinde saklayabilirsiniz.

Böylelikle belirlenen kritik noktalardan alınan temizlik öncesi ve temizlik sonrası ölçüm değerleri kayıt edilerek işletmenin kendi hijyen ve temizlik programı oluşturulmuş olur.

Cihaz ile ATP+ADP+AMP Tespiti dokümanına ulaşmak için aşağıdaki bağlantıya tıklayabilirsiniz:

https://suswise.com/discover/quickchecks/cihaz-ile-atpadpamp-tespiti-quickcheck1-004591

Hazırlayan: Nihan Taneroğlu, Microbiologist